မ်က္စိပါဝါ ေလဆာနဲ႔ပစ္ျခင္း

ဒီေန႔ေခတ္မွာလဆာနဲ႔ မ်က္စိပါဝါခ်တဲ့နည္းက အလြန္ေခတ္စားလာပါတယ္။ LASIK လို႕ လူသိမ်ားတယ္။ LASIK ဆိုတာ LASIK( laser-assisted in situ keratomileusis)ရဲ႕ အတိုေကာက္စကားလံုးျဖစ္ပါတယ္။ kerato ဆိုတာ cornea(မ်က္ၾကည္လႊာ)ကို ေျပာတာျဖစ္ၿပီး mileusisဆိုတာ ျပန္လည္ပံုသြင္းတာျဖစ္တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ LASIK ဆိုတာ မ်က္ၾကည္လႊာရဲ႕ ပံုသဏၭာန္ကို ေလဆာနဲ႕ ျပန္လည္ပံုေဖာ္ျပီး ပါဝါခ်တဲ့နည္းျဖစ္တယ္။ ျမန္မာလို "ေလးဆစ္"လို့ အသံထြက္ရတယ္။ refractive surgery အမ်ိဳးအစားထဲမွာပါတယ္။ဒီနည္းက အေဝးမႈန္သမားေတြသာမက အနီးမႈန္သမားနဲ႕ သူငယ္အိမ္ေစာင္းသူေတြမွာပါ အသံုးဝင္တယ္။

မ်က္စိပါဝါတက္သူအမ်ားစုဟာ refractive error ေခၚတဲ့ အလင္းယိုင္တဲ့ျဖစ္စဥ္ လြဲမွားမႈေၾကာင့္ ျဖစ္ၾကတယ္။ ပံုမွန္အားျဖင့္ အလင္းတန္းတခုဟာ မ်က္စိထဲျဖတ္ေက်ာ္ဝင္ေရာက္ျပီး ျမင္လႊာေပၚ ဆံုမွတ္က်ေရာက္တယ္။ ျမင္လႊာေပၚက်ေရာက္မယ့္ အလင္းတန္းေတြ ဆံုခ်က္မမွန္တဲ့အခါ မ်က္စိပါဝါတက္လာတယ္။ အထူးသျဖင့္ မ်က္ၾကည္လႊာ (သုိ႕) မွန္ဘီလူး ပံုသဏာန္ေျပာင္းလဲျခငိးက အေဝးမႈန္၊ အနီးမႈန္ေတြကို ျဖစိေစတယ္။

အလင္းတခုဝင္ေရာက္တဲ့အခါ မ်က္လံုးအျပင္ဆံုးအလႊာျဖစ္တဲ့ မ်ကိၾကည္လႊာ(cornea)ကို အရင္ ေက်ာ္ျဖတ္ရတယ္။ အဲဒါကိုေက်ာ္ျဖတ္တာနဲ႕ အလင္းက အတြင္းဖက္နည္းနည္း ယိုင္သြားတယ္။ ျပီးရင္ မ်က္စိအလယ္ေခါင္ သူငယ္အိမ္(pupil)ကို ထပ္ျဖတ္တယ္။ သူငယ္အိမ္ အက်ဥ္းအက်ယ္ကို ေဘးမွာရွိတဲ့ မ်က္ဝန္းႀကြက္သား(iris)ေတြက အေလွ်ာ့အတင္းျပဳလုပ္ေပးတယ္။ အလင္းစူးစူးဝင္တာနဲ႕ ႀကြက္သားေတြရံႈ႕ျပီး အလင္းဝင္ေရာက္မႈနည္းေအာင္ ျပဳလုပ္လိုက္တယ္။ ဒါဟာ ကင္မရာမွာပါတဲ့ shutter နဲ႕ လုပ္ေဆာင္ပံုခ်င္းတူတယ္။ သူငယ္အိမ္ရဲ႕ေနာက္ကပ္ရပ္မွာ မွန္ဘီလူးတခုရွိတယ္။ မွန္ဘီလူးက အလင္းယိုင္ျခင္းျဖစ္ျပီး အလင္းတန္းေတြဟာ မ်က္စိအတြင္းပိုင္း ျမင္လႊာ(retina)ေပၚမွာ သြားဆံုတယ္။ ဒီနည္းနဲ႕ က်ေတာ္တူိ႔ဟာ အရာဝတၲဳေတြကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္းျမင္နိုင္တာျဖစ္ပါတယ္။

အေဝးမႈန္တဲ့ျဖစ္စဥ္က သိပ္ရွင္းပါတယ္။ အနီးမွာရွိတဲ့ အရာဝတၲဳတခုကို အခ်ိန္ၾကာ အာရံုစုိကိၾကည့္တဲ့အခါ မ်ကိစိႀကြက္သားေတြက က်ံဳ႕ေပးရတယ္။ ၾကာေတာ့ မ်ကိၾကည္လႊာက ပိုအလုပ္လုပ္ျပၤး တျဖည္းျဖည္း ခံုးလာတယ္။ အလားတူ ေနာက္မွာဂွိတဲ့ မွန္ဘီလူးကလည္း ႀကြက္သားဖိအားေၾကာင့္ ပိုထူလာတယ္။ ဒီလိုအခါမ်ိဳးမွာ အလင္းတန္းရဲ႕ ဆံုခ်က္၊ဆံုမွတ္ေတြဟာ ျမင္လႊာေပၚ ေတြ႕ဆံုရမယ့္အစား မေရာက္ခင္ကတည္းက ဆံုျပီး အေဝးမွာျမင္ေနရတဲ့ပံုရိပ္ေတြ ေဝဝါးလာတယ္။ ဒါကို myopia(အေဝးမႈန္ျခင္း) လို႕ေခၚပါတယ္။ အကယ္၍ ဆံုခ်က္ဟာ မ်က္စိေနာက္ဖက္ေရာက္မွ ဆံုေတြ႕ခဲ့ရင္ အနီးမႈန္ျခင္းကို ျဖစ္ပၚေစလိမ့္မယ္။ ေဆးပညာက hyperopia လို႕ သံုးတယ္။

ဒီေနရာမွာ မ်က္စိပါဝါစစ္တဲ့အေၾကာင္း နည္းနည္းေျပာပါရေစ။ မ်က္စိပါဝါစစ္တဲ့အခါ အကြာေဝးတခုကေန အရြယ္စားမတူညီတဲ့ ကိန္းဂဏာန္းစာလံုးေတြကို ၾကည့္ျပီးေျပာၾကရတယ္ မလား။ 20/20ဆိုတာ လူနာနဲ႕ ေပ (၂၀)အကြာမွာ စာရြက္တခုကိုထားျပီး ေရးထားတဲ့ စာလံုးေတြကို မွန္ေအာင္ ၾကည့္ရတယ္။ သာမန္လူတေယာက္ဟာ မ်က္စိအျမင္အာရံုက 20/20 ရွိပါတယ္။ အဲေလာက္ မျမင္ရေတာ့ဘူးဆိုရင္ 20/40 , 20/60 စသည္ျဖင့္ ျဖစ္သြားတယ္။ အေသးဆံုးစာလံုးထိ ျမင္နိုင္သူေတြကေတာ့ သာမန္ထက္အျမင္စူးရွသူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုး ဂဏာန္းက နည္းသြားလိမ့္မယ္။ ဥပမာ 20/10 ဆိုတာ ပံုမွန္ထက္ နွစ္ဆေလာက္ အျမင္အာရံု ပိုေကာင္းတဲ့သူ ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၈၆၂ ခုနွစ္ကတည္းက စတင္ေပၚေပါက္ခဲ့တဲ့ ဒီစမ္းသပ္နည္းကို မ်က္စိအထူးကု Herman Snellen က စတင္တီထြင္ခဲ့လို႕Snellen fractionsလို႕ ေခၚပါတယ္။

LASIK surgery ရဲ႕သေဘာက မ်က္ၾကည္လႊာတစ္ရႈးေတြကို ေလဆာနဲ႕ ျပန္ညွိျပီး refractive error ကို ျပဳျပင္ေပးတာျဖစ္ပါတယ္။ အေဝးမႈန္သမားေတြ ကုတဲ့အခါ ခံုးေနတဲ့ မ်ကိၾကည္လႊာကို ေလဆာနဲ႕ပါးရတယ္။ မ်က္ၾကည္လႊာမွာ အလႊာငါးလႊာရွိၿပီး ၀.၅ မီလီမီတာေလာက္ပဲ ထူတယ္။ LASIK လုပ္တဲ့အခါ မ်က္ၾကည္အေပၚလႊာကို microkeratome blade ဓားရာေပးျပီး corneal flap တခုျဖစ္ေအာင္ ခြာရတယ္။ နည္းပညာအဆင့္ျမင့္လာေတာ့ ဓားမသံုးေတာ့ဘဲ femtolaser(ေလဆာ) နဲ႕ ျပဳလုပ္လာတယ္။

အေပၚလႊာကိုခြာျပီးတာနဲ႕ မ်က္ၾကည္လႊာအတြင္းပိုင္းကို ေလဆာနဲ႕ျပဳျပင္ရတယ္။ ဒီလုိလုပ္တဲ့အခါ excimer laser ကို သံုးတယ္။ အေဝးမႈန္သမားေတြမွာ ထူေနတဲ့ မ်က္ၾကည္လႊာကို ပါးလာေအာင္ ေလဆာနဲ႔တိုက္စားပစ္ရတယ္။ၿပီးရင္ အေပၚကေန corneal flap ကိုျပန္ဖံုးထားလိုက္တာနဲ႕ မ်က္စိပါဝါခ် ျပီးသြားျပီ။

၂၀၀၉ ခုႏွစ္က ျပဳလုပ္တဲ့ စာရင္းေတြအရ တကမာၻလံုး LASIKျပဳလုပ္သူေပါင္း၂၈ သန္းေက်ာ္ရွိပါတယ္။ ဒီထဲက သံုးပံုတပံုခန႔္ဟာ အေမရိကားမွာ ျပဳလုပ္သူေတြျဖစိၾကတယ္။LASIK လုပ္တဲ့အခါ တိက်ၿပီး အထူးျပဳလုပ္ထားတဲ့ excimer laser အမ်ိဳးအစားကိုသံုးရတယ္။ ဒီေနရာမွာ စက္ပစၥည္းေတြက အဓိကက်တယ္။ Visx, Wavelight, Alcon, Bausch & Lombနဲ႔ Nidek စသည္ျဖင့္ ထုတ္တဲ့ကုမၸဏီအမ်ိဳးမ်ိဳးရွိတယ္။

မ်က္စိပါဝါ ေလဆာပစ္တဲ့အခါ အဆင့္သံုးဆင့္ရွိပါတယ္။
ပထမအဆင့္- femtosecond laser သံုးၿပီး မ်က္ၾကည္လႊာအေပၚယံ flap ကို ခြာရတယ္။ အကုန္ခြာတာမဟုတ္ဘဲ ေဘးအစြန္းကို ပတၱာပံုခြာရတယ္။ flap ကို ခြာၿပီးတာနဲ႔ အထဲက stroma အလႊာကို ျမင္ရမယ္။

ဒုတိယအဆင့္- မ်က္ၾကည္လႊာရဲ႕ stroma အပိုင္းကို excimer laser (193 nm) သံုးၿပီး ျပဳျပင္ရတယ္။ အေဝးမႈန္သူေတြကို အေပၚယံလႊာ ပါးျပစ္ရတာျဖစ္ပါတယ္။ stromaအလႊာကို ျပဳျပင္ျခင္းက နာက်င္မႈကိုသက္သာေစရံုသာမက အနာက်က္ျမန္ေစတယ္။

တတိယအဆင့္- ေလဆာပစ္ျပီးတာနဲ႕ ခြာထာတဲ့ flap ကို ေနသားတက်ျပန္ထားတယ္။(ခ်ဳပ္ဖုိ႕မလိုပါ) ျပန္မပိတ္ခင္ ေလခိုတာရွိမရွိ ျပန္စစ္ရတယ္။ ျပီးရင္အိမ္ျပန္လို႕ရျပီ။ နွစ္ပတ္အတြင္း အနာက်က္တယ္။

သို႔ေသာ္ ခြဲစိတ္ၿပီးတဲ့အခါ အေရာင္က်ေဆးနဲ႔ ပိုးသတ္ေဆးမ်က္စဥ္းေတြခပ္ရတယ္။ ေနေရာင္ကို ကာကြယ္ဖို႔ ခြဲစမွာ မ်က္မွန္အမဲတပ္ထားသင့္တယ္။ တခ်ိဳ႕လည္း အိပ္ေနစဥ္မ်က္စိထိခိုက္မွာစိုးလို႔ ေရကူးမ်က္မွန္လိုမ်ိဳး တပ္ခိုင္းတယ္။

ေလဆာမပစ္ခင္ဘာလုပ္ရမလဲ
မ်က္မွန္၊ မ်က္ကပ္ကို ေလဆာမျပစ္ခင္ ၂ပတ္ေလာက္ၾကိဳျပီး ျဖဳတ္ထားသင့္တယ္။ မခြဲခင္ ထံုေဆးမ်က္စဥ္း ခပ္ရတယ္။ အျပင္လႊာမခြာခင္ မ်က္ၾကည္လႊာကို မွင္နဲ႕အမွတ္ေပးရတယ္။ lid speculum ကို သံုးျပီး မ်က္ခြံကုိ ဖြင့္ထားရတယ္။ မ်က္စိလႈပ္ရွားမႈမရွိေအာင္ suction ring တခုကို ကပ္ထားပါ။ မ်က္ၾကည္လႊာ အခ်ပ္က္ု excimer laser နဲ႕ ေလဆာပစ္ေနစဥ္ မ်က္စိက ၿငိမ္ေနရမယ္။

LASIK နည္းကို မ်က္စိပါဝါ ၁၄၀၀ ထိ ခြင့္ျပဳထားပါတယ္။ အဲထက္ပါဝါမ်ားရင္ phakic intraocular lens(PIOL) ဆိုတဲ့နည္းကို သံုးရတယ္။ phakic ဆိုတာ နဂိုရွိေနတဲ့မွန္ဘီလူးကို လံုးဝမထိဘဲ ေနာက္ထပ္ intraocular lens ျပင္ပမွန္ဘီလူးတခုကို မ်က္လံုးထဲထည့္ေပးတာျဖစ္ပါတယ္။ မ်က္စိပါဝါ ၅၀၀ နဲ႔ ၂၀၀၀ ၾကားရွိသူေတြ လုပ္ေပးႏိုင္တယ္။ သုိ႔ေသာ္ မ်က္လံုးေရွ႕ခန္းအထူဟာ အနည္းဆံုး 3mm ရွိမွ ျပဳလုပ္လု႔ိရပါတယ္။

LASIK ဆိုတာ refractive surgery အမ်ိဳးအစားမွာပါတယ္။ အနီးမႈန္သမား၊အေဝးမႈန္သမားနဲ႔ သူငယ္အိမ္ေစာင္းတဲ့သူေတြမွာ အသံုးျပဳနိုင္တယ္။ တျခားနည္းေတြလည္းရွိဦးမယ္။ PRK နည္း၊ LASEK နည္းနဲ႔ epi-LASIK စသည္ျဖင့္ ရွိေသးတယ္။ presbyopia ဆိုတာ အသက္ၾကီးလုိ႕ မ်က္စိမွန္ဘီလူးပံုသဏၭာန္ ေျပာင္းလဲရာက အနီးမႈန္တာကို ေခၚတာပါ။ အသက္(၄၀)ေက်ာ္ေတြ အဓိကေတြ႕ရတယ္။ ဒီလိုလူမ်ိဳးအတြက္ ေနာက္ထပ္ေလဆာနည္းတမ်ဳိးျဖစ္တဲ့ presbyLasik ဆိုတဲ့နည္းကိုလည္း သံုးနိုင္တယ္။ photorefractive keratectomy(PRK)နည္းကေတာ့ မ်က္ၾကည္လႊာ corneal epithilium နဲ႔ stroma အလႊာကို ပံုစံေျပာင္းလဲေပးတာမ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။ ပါဝါ ၁၀၀ ကေန ၁၂၀၀ ထိ ရတယ္။ မ်က္ၾကည္လႊာပါးတဲ့အခါ ဒီနည္းကိုသာ အသံုးျပဳၾကတယ္။

ေလဆာနဲ႕ပါဝါခ်တာရဲ႕ အားသာခ်က္က cornea tissue မ်က္ၾကည္လႊာကို တိတိက်က် ျဖတ္ေပးတာျဖစ္တယ္။ သူငယ္အိမ္ေစာင္းသူေတြမွာ ပံုမမွန္တဲ့ မ်က္ၾကည္လႊာကို ပံုမွန္အတိုင္းျဖစ္ေအာင္ ျပဳျပင္ေပးရတယ္။ LASIK ျပဳလုပ္ျခင္းဟာ နာက်င္မႈမရွိဘူး။ ထံုေဆးကို သံုးၿပီး လုပ္ၾကတယ္။ မ်က္စိတဖက္ကုိ ျပဳလုပ္ခ်ိန္ ငါးမိနစ္ေလာက္သာႀကာတယ္။ နွစ္ဖက္ေပါင္းမွ စုစုေပါငိး ၁၅မိနစ္ထက္ ပိုမႀကာပါ။ ေကာင္းတာက လုပ္ျပီး၂၄နာရီအတြင္း ျပန္ျမင္နိုင္စြမ္းရွိတာပါ။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ၂-၃လအတြင္း ပံုမွန္အတိုင္း ၾကည့္လို႕ေကာင္းလာမယ္။

ခြဲစိတ္မႈတိုင္းမွာ risk ဆိုတာေတာ့ ရွိၾကတာခ်ည္းပါပဲ။ မ်က္လံုးပိုးဝင္တာကေန အျမင္အာရံုထိခိုက္တာထိ ရွိနိင္တယ္။ သုိ႕ေသာ္ ျဖစိနိုင္ေခ်က လူ တစ္ေသာင္းမွာ တေယာကိသာျဖစိလို႔ အလြန္နည္းတယ္လို႕ ဆိုရမယ္။ ေနာက္တခ်က္က မ်က္လံုးေျခာက္တာ၊ ညဖက္ အလင္းစူးစူးေတြမခံႏိုင္တာေတြ ျဖစိနိုင္တယ္။ ေလ့လာမႈေတြအရ LASIK လုပ္သူရဲ႕ ၉၂-၉၈ ရာခိုင္နႈန္းဟာ အဆင္ေျပၾကသတဲ့။ဒါဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ဆယ္ႏွစ္အတြင္း အေမရိကားမွာ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ လူသံုးေထာင္ေက်ာ္ စစ္တမ္းကို ေလ့လာၿပီး ေျပာတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီထဲက ၉၅ ရာခိုင္နႈန္းဟာ စိတ္ေက်နပ္ၾကတယ္။ အမ်ားစုဟာ ေလဆာျပစ္ျပီးတာနဲ႕ ပံုမွန္အျမင္အာရံု 20/20 ျပန္ျမင္ရတယ္။

အရင္လ(ဇန္နဝါရီလ)ထဲကပဲ စကၤာပူေဆးရံုေတြရဲ႕ ဖိတ္ၾကားခ်က္အရ သြားေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီမွာ LASIK လုပ္တဲ့ေဆးရံုကို ကိုယ္တိုင္ ေလ့လာခဲ့ပါတယ္။ ေဆးရံုအုပ္ခ်ဳပ္မႈဒါရိုက္တာ၊ ဆရာဝန္ေတြနဲ႕ ေတြ႕ဆံုၿပီး အေသးစိတ္ေမးျမန္းခဲ့တယ္။ အထူးသျဖင့္ LASIK လုပ္ျပီးတဲ့အခါ မ်က္စိအျမင္အာရံုပိုမိုဆိုးရြားနိုင္လားဆိုတဲ့ အခ်က္ပါ။ သူတု့ိအဆိုအရ နွစ္စဥ္ လူေထာင္ခ်ီျပီး ျပဳလုပ္ေပးခဲ့အနက္ အခုခ်ိနိထိ ဘယ္တဦးတေယာက္မွ အျမင္အာရံုပိုဆိုးတယ္တဲ့အျဖစ္မ်ိဳး မႀကံဳဘူးေသးပါဘူးတဲ့။ ဆုိလိုခ်င္တာက (၉၉) ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ result ေကာင္းေနတဲ့သေဘာမ်ဳိးျဖစ္ေနတယ္။ တစ္ဦးကေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ (၉)နွစ္ကတည္းက လုပ္ခဲ့ျပီး အခုခ်ိန္ထိ ပါဝါလံုးဝမတက္ဘူးလုိ႕ ဆိုပါတယ္။

ဘယ္ေလာက္ကုန္က်မလဲ
LASIK လုပ္မယ္ဆိုရင္ မ်က္စိတစံုအတြက္ သိန္း(၃၀)ေလာက္ ကုန္က်တယ္။ ေနာက္ဆံုးေပၚနည္းက မ်က္ႀကည္လႊာအေပၚယံကို အႀကီးႀကီး မခြာေတာ့ဘဲ ဓားရာနည္းနည္းေပးျပီး ေလဆာပစ္တဲ့နည္းျဖစ္ပါတယ္။ SMILE လို႕ ေခၚပါတယ္။ ဒီနည္းနဲ႕လုပ္ရင္ မ်ကိစိတစံုအတြက္ သိန္း(၅၀)ေလာက္ ကုန္က်ႏိုင္တယ္။ အနာက်က္အလြန္ျမန္ျပီး result ေတြက သိပ္ေကာင္းတယ္။

ဘယ္လိုလုပ္မလဲ
ႏိုင္ငံျခားမွာ ေလဆာနဲ႕ မ်က္စိပါဝါခ်မယ္ဆိုရင္ မႏၲေလးမွာ ေဒါက္တာေအးမင္းထူး(092051590)နဲ႕ ဆက္သြယ္ႏိုင္ပါတယ္။ ရန္ကုန္မွာေတာ့ Ulink ကုမၸဏီ (ဖုန္း- 09792888611) က စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ေပးေနတယ္လို႕ သိရတယ္။ လူတေယာက္အတြက္ မ်က္စိဟာ အလြန္ အေရးႀကီးတဲ့အစိတ္အပိုင္းမို႕ အထူး ဂ႐ုစိုက္သင့္တယ္။ လက္လြတ္စပယ္လုပ္တာထက္ အက်ိဳးအျပစ္ကို နားလည္၊ စနစ္တက်တိုင္ပင္ၿပီးမွ လုပ္ေဆာင္သင့္ပါတယ္။ ပံုမွန္အားျဖင့္ အသက္(၁၈-၄၀)အတြင္း လူနာေတြသာ LASIK နည္းနဲ႕ မ်က္စိပါဝါခ်သင့္တယ္။

ေဒါက္တာ ေအးမင္းထူး
၂၀.၂.၁၇